“İçtihat Metni”

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

1. Davacı kadın vekilinin mal rejiminin tasfiyesine yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde;
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı kadın vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Davacı kadın vekilinin ziynet eşyalarının iadesine yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde;
Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür (TMK md. 6). İleri sürdüğü bir olaydan kendi yararına haklar çıkarmak isteyen kimsenin, iddia ettiği olayı kanıtlaması gerekir (HMK md.190). İspat yükü, hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer.

Mahkemece, davacı kadının ziynet eşyaları yönünden iddiasını ispatlayamadığı gerekçesiyle talebinin reddine karar verilmiş ise de, karar hatalı olmuştur. Şöyle ki, davacının iddiasının ziynet eşyalarının düğünden kısa süre sonra davalı tarafından alınarak harcandığı ve iade edilmediğine yönelik olduğu, davalının da ziynet eşyalarını almadığını, davacının evden ayrılırken yanında götürdüğünü savunduğu; öncelikle ziynet eşyalarının varlığının ve ziynet eşyalarının iade edilmek üzere davalı kocaya verildiğinin ispatı davacı kadına ait olup toplanan deliller ile tanık beyanları ve düğün görüntülerine göre ziynet eşyalarının varlığının sabit olduğu, özellikle dinlenen davacı tanıklarının beyanlarına göre de davacı kadının ziynet eşyalarının düğünden sonra davalı erkek tarafından alındığı ve davalı erkek tarafından davacı kadına iade edilmediğinin de ispat edildiği anlaşılmaktadır. O halde, Mahkemece, varlığı ve davalı erkeğe verildiği ispatlanan ziynet eşyalarının iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.

Ayrıca, HMK 225 ve devamı maddeleri uyarınca, yemini kendisine ispat yükü düşen taraf teklif edebilir, kendisine ispat yükü düşmeyen tarafın yemin teklif etmesinin hiçbir hukuki sonucu olmayacağı gibi iddia ve savunmasını yemin dışında ileri sürdüğü delillerle ispat eden tarafın da yemin teklif etmesine gerek yoktur. O halde, dosya kapsamındaki mevcut tanık beyanları ve düğün görüntüleri ile davacı kadının ziynet eşyalarının varlığını ve davalı erkeğe verildiğini ispatlandığından yemin teklif etmesine gerek olmadığı anlaşılmakla, Mahkemece, hatalı değerlendirme ile yemin dışındaki delillerle iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle davacıya yemin delilinin hatırlatılması ve yeminin yaptırılması da hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.

KARAR

Açıklanan sebeplerle;
I. Mal Rejiminin Tasfiyesi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının mal rejiminin tasfiyesi talebi yönünden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

II. Ziynet Eşyalarının İadesi Yönünden
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ziynet eşyalarının iadesi talebi yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ziynet eşyalarının iadesi talebi yönünden BOZULMASINA,

Temyiz peşin harcının istek halinde yatıranlara iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,



26.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.